Tag: uwaga słuchowa
Co to jest uwaga słuchowa – mk
Metoda opracowana przez doktora Tomatisa poprawia funkcjonowanie wielu obszarów uwagi słuchowej.
Słyszenie to recepcja dźwięku na poziomie fizjologicznym. Słuchanie – uwaga słuchowa to aktywne, często świadome lub wyuczone w trakcie rozwoju procesy.
Na uwagę słuchowa składa wiele funkcji, które mają wpływ na nasze funkcjonowanie. Oto najważniejsze z nich:
- Funkcja ochronna – tłumienie zbyt głośnych dźwięków. Gdy jest osłabiona mówimy o nadwrażliwości. Przejawia się również w innych modalnościach zmysłowych, np. dotyku.
- Funkcja orientacyjna – zdolność do lokalizacji źródła dźwięku. Jeśli est zaburzona, trudno jest nam funkcjonować nawet w niewielkich grupach, brać udział w zajęciach sportowych i grach zespołowych. Trudności w lokalizacji miejsca – źródła dźwięku prowadzi do dezorientacji i błędów.
- Selektywność – pozwala na koncentrację uwagi nie tylko na najgłośniejszym źródle dźwięku, ale również na wybranym zakresie częstotliwości, lokalizacji, głosie należącym do konkretnej osoby, niezależnie od dźwięków tzw. tła czy głosów innych ludzi rozmawiających w tym samym czasie.
- Analiza i synteza dźwięków mowy – słuch fonematyczny. Zdolność do słuchania głosek (fonemów) mowy i ich rozróżniania i syntetyzowania sylab, słów i dłuższych wypowiedzi. Dysfunkcje w tym obszarze są podłożem dysleksji.
- Kontrolowanie własnej mowy, śpiewu, gry na instrumentach (feedback loop).
- Energetyzacja mózgu, doładowanie. Muzyka bogata w wysokie częstotliwości dodaje nam energii. Deficyty w odbiorze tych najwyższych częstotliwości są często skorelowane z apatią, chronicznym zmęczeniem, czy depresją. Ważna uwaga: Korelacja nie oznacza tego, że trudności w percepcji tych częstotliwości są przyczyną wymienionych wyżej trudności.
Mariusz o sobie
Nazywam się Mariusz Krzaczek.
Jestem psychologiem. Od 2010 roku posiadam certyfikat Konsultanta Metody Tomatisa, wydany przez Tomatis Developpement S.A. z Luksemburga.
Jestem absolwentem Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, gdzie w obszarze psychologii klinicznej zostałem „zarażony” neuropsychologią. Moim promotorem był Pan Profesor Marceli Klimkowski, uczeń twórcy obowiązującego do dzisiaj podejścia funkcjonalnego, Aleksandra Łurii.
Pierwsze szkolenie z zakresu audio-psycho-fonologii odbyłem w roku 2008. Było ono prowadzone przez panią Małgorzatę Szurlej, uczennicę dra Tomatisa. W roku 2010, w celu poszerzenia swoich umiejętności zdecydowałem się na kurs zorganizowany bezpośrednio przez Tomatis Developpement S.A. i prowadzony przez wieloletnich uczniów i współpracowników twórcy metody i oficjalnych trenerów, Valerie Gas i Jean-Pierre Granier’a. Ukończyłem je w pierwszej grupie osób przeszkolonych przez Tomatis Developpement w Polsce na poziomie Konsultanta.
Tę wiedzę i podejście poszerzyłem w 2014 roku na szkoleniu na poziomie konsultanta u Jozefa Verwoorta z Belgii, który prowadzi największy bodaj na świecie ośrodek terapii wg metody dra Tomatisa.
Tworzę indywidualne program treningu słuchowego, które są najlepszą wg mojej wiedzy i 15-letniego już doświadczenia odpowiedzią na potrzeby moich pacjentów.
Poprzez Test słuchowy, wywiad i obserwację monitoruję przebieg treningu. Zdobyta przeze mnie wiedza i doświadczenie doprowadziły do wypracowania zasad i podejścia, które cechuje troska o dobry stan osoby w trakcie treningu.
Nie dopuszczam do przestymulowania, impulsywności, czy zwiększenia nadwrażliwości.
Nie obiecuję „wyleczenia”. Terapia Tomatisa nie jest cudownym lekiem – jest treningiem różnych wymiarów uwagi słuchowej i dlatego poprawia funkcjonowanie dzieci i dorosłych z trudnościami w różny sposób powiązanych z tym obszarem.
W trakcie terapii ulegają one stopniowej poprawie. Wymaga to cierpliwości i bardzo systematycznej pracy.
Dzięki terapii Tomatisa na poziomie fizjologii, procesów uwagi i przetwarzania informacji słuchowej powstaje lepsza podstawa do szybszej, bardziej efektywnej nauki, rehabilitacji i reedukacji trudności dziecka.
Trochę więcej o mojej drodze zawodowej.
Początek mojej zawodowej kariery obejmuje pracę psychoterapeutyczną z osobami dorosłymi z kręgu uzależnienia i współuzależnienia. Współtworzyłem kompleksowy program terapii uzależnienia od alkoholu w szpitalu psychiatrycznym w Lublinie.
Zajmowałem się również diagnozą psychologiczną dzieci i młodzieży. Moje zainteresowania doprowadziły mnie na pogranicze neurofizjologii i neuropsychologii.
Trening funkcjonowania na poziomie sensorycznym, jaki stanowi nowatorska metoda profesora Tomatisa nie mogły pozostać przeze mnie niezauważone, zwłaszcza dlatego, że muzyka poważna towarzyszy mi w życiu od zawsze. Porusza serce i dodaje energii. Tak więc moje pasje – nauka o mózgu i muzyka poważna i muzykowanie doskonale współbrzmią ze sobą w metodzie dra Tomatisa.
Tomatis
Dr Alfred Tomatis i jego odkrycia
Dr A.A. Tomatis żył w latach 1919 – 2001. Był synem słynnego wówczas śpiewaka operowego. Opera i medycyna to były jego dwie wielkie pasje.
Na skutek ich połączenia został lekarzem, otolaryngologiem.
W latach 50-tych ubiegłego wieku dokonał odkryć, które pozwoliły mu stworzyć szeroką koncepcję uwagi słuchowej. W jej ramach wypracował metodę uczenia ucha i mózgu na nowo zdolności związanych z uwagą słuchową.
Korzystają z niej:
Na skutek ich połączenia został lekarzem, otolaryngologiem.
W latach 50-tych ubiegłego wieku dokonał odkryć, które pozwoliły mu stworzyć szeroką koncepcję uwagi słuchowej. W jej ramach wypracował metodę uczenia ucha i mózgu na nowo zdolności związanych z uwagą słuchową.
Korzystają z niej:
- śpiewacy – zdobywają utracony, bogaty w alikwoty, mocny (muzycy wiedzą o co chodzi) głos
- dyslektycy – rozwijają słuch fonematyczny, dzięki któremu mogą wreszcie zacząć normalnie przetwarzać i kontrolować wypowiedzi
- osoby ze spektrum autyzmu – zmniejszają nadwrażliwość (zarówno dźwiękową, jak również dotykowe, a nawet smakowe i zapachowe) i w konsekwencji otwierają się bardziej na świat zewnęrzny, czy w ogóle zaczynają mówić.
- osoby starsze i osoby z depresją – odzyskują utracony sposób na dostarczanie sobie i mózgowi energii poprzez dźwięki.
- uczący się języków obcych – otwierają ucho na dźwięki typowe innych języków i w ten sposób przyspieszają postępy.
A teraz trochę o doktorze Tomatisie i jego odkryciach…
Życie profesora
Życie profesora Tomatisa
Dr. Alfred Tomatis ur. 1 stycznia 1920 w Nicei, zm. 25 grudnia 2001 r. w Carcassonne. Był znanym otolarynologiem, naukowcem i wynalazcą. Ukończył Paryską Szkołę Medycyny. Jego alternatywna teoria słyszenia jest znana jako Metoda Tomatisa.
Historia Metody
Historia Metody Tomatisa
Za inaugurację metody uważa się wykład Profesora Tomatisa w Paryskiej Akademii Nauk w roku 1959, kiedy ogłosił on światu nauki swoją koncepcję i metodę terapeutyczną.
Efekt Tomatisa
„Efekt Tomatisa” to dokonane przez niego odkrycie korelacji między słuchem i głosem…
Etapy terapii Tomatisa
Terapia w domu
Czas trwania terapii
Liczba etapów słuchania muzyki zależy od wielu czynników, z których najistotniejsze to rodzaj i nasilenie problemów, jak również wiek. W przypadku przeciętnego nasilenia trudności, po to, żeby osiągnąć znaczące efekty, mogą wystarczyć dwa, albo trzy etapy treningu, aby osiągnąć znaczącą poprawę funkcjonowania. W sytuacji nasilonych problemów
(np. spektrum autyzmu) wskazanych jest co najmniej 6 sesji rocznie, a sama terapia może trwać nawet do 3-4 lat.
Procedura treningu słuchowego
Dzienna porcja treningu to co najmniej dwie godziny słuchania muzyki (Mozart i chorały gregoriańskie).
- Diagnoza uwagi słuchowej. Podczas diagnozy weryfikujemy, na ile problemy pacjenta są związane z probelmami z przetwarzaniem słuchowym. Staramy się zrozumieć ich złożoność na podstawie możliwych do zastosowania metod diagnostycznych. Diagnoza służy również śledzeniu postępów między treningami. Na jej podstawie tworzymy indywidualny program terapii.
- Pierwszy etap to 15 dni treningu. Przerwa po nim – od 4 do 6 tygodni.
- Drugi i kolejne etapy to 8 dni treningu. Mają one miejsce co dwa do trzech miesięcy.
W przypadku problemów zwiazanych z mową stopniowo do słuchania muzyki dołączamy aktywną pracę z mikrofonem. W zależności od celu terapii może to być:
- głośne czytanie w domu (co najmniej 30 minut)
- ćwiczenia logopedyczne
- śpiew
- gra na instrumencie
- ćwiczenia emisji głosu
Warunki słuchania
Wskazane podczas treningu:
- układanki
- puzzle
- rysowanie/malowanie
- gry angażujące wyobraźnię wzrokową (myślenie słowne w małym natężeniu)
- spacer w cichej okolicy
- drzemka, sen 🙂
Podczas słuchania muzyki należy wyeliminować czynności, angażujące czynność słuchania i mowę oraz mięśnie twarzy. Nie są wskazane:
- czytanie książek
- oglądanie telewizji, słuchanie radia
- prowadzenie rozmów
- gry angażujące myślenie słowne (np. srabble)
- jedzenie
- żucie gumy
Terapia słuchowa z punktu widzenia pacjenta polega jedynie na słuchaniu muzyki przez słuchawki. Nie jest ona mocno angażująca, oprócz półgodzinnych sesji aktywnej pracy z mikrofonem, które mogą być wprowadzane na późniejszych etapach.
Należy jedynie zadbać oto, aby w trakcie słuchania zajmować się czymś interesującym, aby po prostu się nie nudzić.
Program terapii składa się z odpowiednio dobranych pod kątem pacjenta fragmentów muzyki z indywidualnie dopasowanymi przez Konsultanta Tomatisa parametrami, dotyczącymi:
- tzw. 'bramkowania’ które powoduje ćwiczenie mięśni w uchu środkowym (efekt Tomatisa), przedsionka (zmysł równowagi) i struktur mózgu sterujących mechanizmami uwagi słuchowej
- przewodnictwa powietrznego i kostnego w odniesieniu do opisanych powyżej elementów
- lateralizacji – wzmacniania dominacji ucha prawego dla czynności powiązanych z mową
- filtrów dolno- i górnoprzepustowych
- aktywnej pracy z mikrofonem – ćwiczenia mowy przy użyciu ucha elektronicznego na kolejnych etapach treningu.
Program terapii powinien być zbudowany indywidualnie w oparciu o badanie uwagi słuchowej, które jest realizowane przy użyciu audiometru. Służy ono również do weryfikacji postępów treningu. Pierwsze zmiany w funkcjonowaniu są rejestrowane właśnie poprzez badanie, ponieważ zmiany rozwojowe są o wiele bardziej rozciągnięte w czasie.
Wymiary uwagi słuchowej
Słyszenie a słuchanie
„>
Metoda opracowana przez doktora Tomatisa poprawia funkcjonowanie różych obszarów uwagi słuchowej.
Słyszenie to recepcja dźwięku na poziomie fizjologicznym. Słuchanie jest procesem aktywnym.
Uwaga słuchowa składa się z wielu funkcji, które mają wpływ na nasze funkcjonowanie:
- funkcja ochronna – tłumienie zbyt głośnych dźwięków. Gdy jest osłabiona mówimy o nadwrażliwości. Przejawia się również w innych modalnościach zmysłowych, np. dotyku.
- funkcja orientacyjna – zdolność do lokalizacji źródła dźwięku. Jeśli ta funkcjajest zaburzona, trudno jest nam funkcjonować nawet w niewiekich grupach.
- selektywność – pozwala na koncentrację uwagi nie tylko na najgłośniejszym źródle dźwięku, ale również na wybranym zakresie częstotliwości, lokalizacji, należącym do określonej osoby, niezależnie od dźwięków tzw. tła.
- analiza dźwięków mowy. Zdolność do słuchania głoesek (fonemów) mowy i ich rozróżniania, pomimo tego, że trwają one ułamki sekund. Dysfunkcje w tym obszarze są podłożem dysleksji.
- kontrolowanie własnej mowy, śpiewu, gry na instrumentach (feedback loop).
- funkcja energetyzująca mózg. Muzyka bogata w wysokie częstotliwości dodają nam energii.Osoby z depresją często prezentują również deficyt w odbiorze wyższych częstotliwości.
Home
-
Dzieci i młodzież
Metoda Tomatisa wspomaga rozwój
- Dysleksja.
- Opóźniony rozwój mowy.
- ADHD.
- Trudności w koncentracji uwagi.
- Depresja i problemy emocjonalne.
- Spektrum autyzmu.
- Wspomaganie nauki języków obcych.
- Słuch muzyczny.
- Wzbogacanie barwy głosu (śpiew, recytacja).
-
Dorośli
Metoda Tomatisa wspomaga rozwój
- Depresja.
- Problemy neurologiczne: afazja, demencja.
- Trudności w koncentracji uwagi, chroniczne zmęczenie.
- Wspomaganie nauki języków obcych.
- Rozwój słuchu muzycznego, wzbogacenie barwy głosu (alikwoty, głos „kostny”).
-
Trening słuchowy
- Polega na słuchaniu muzyki filtrowanej przez Ucho Elektroniczne.
- Parametry i sposób filtrowania muzyki są dobierane indywidualnie odrębnie dla każdej sesji treningu słuchowego.
- Zależą od celu treningu, rodzaju trudności i wieku pacjenta.
- Słuchanie filtrowanej muzyki stanowi ćwiczenie / reedukację mechanizmów uwagi słuchowej.
-
Zaproszenie
Zapraszam Rodziców dzieci z dysleksją, problemami w nauce i funkcjonowaniu społecznym.
Zapraszam rownież tych Rodziców, którzy chcą wspierać rozwój swoich dzieci.
Zapraszam Dorosłych, ktorzy chcieliby poprawić jakość swojego życia.
Jestem psychologiem i certyfikowanym Konsultantem Metody Tomatisa.
Zajmuję się nią od ponad 10 lat.
Diagnozę uwagi słuchowej w ramach terapii realizuję nieodpłatnie.
-
Czym jest Metoda Tomatisa?
Metoda opracowana przez dra A.A. Tomatisa polega na stymulacji dźwiękowej ucha i mózgu przy pomocy dynamicznie filtrowanych dźwięków. Jej celem jest poprawa czynności słuchania, mechanizmów uwagi i barwy oraz siły głosu, jak również rozumienia i ekspresji mowy. -
Etapy terapii
Proces terapii składa się z etapów, podczas których codziennie są realizowane sesje treningu słuchowego.
- W opracowanym przez dra Tomatisa modelu, pierwszy etap terapii trwa 15 dni. Każdego dnia pacjent słucha filtrowanej przez Ucho Elektroniczne muzyki przez co najmniej 2 godziny.
- Drugi etap ma miejsce po 4-6 tygodniach przerwy, a kolejne, co dwa do trzech miesięcy.
Długość trwania terapii, ilość cykli, potrzeba ich powtarzania zależą od wieku i rodzaju problemu dziecka.
W zależności od rodzaju trudności dziecka do terapii są włączane sesje aktywne (ćwiczenie ekspresji mowy).
-
Badanie uwagi słuchowej
Na początku terapii oraz przed rozpoczęciem kolejnych jej etapów ma miejsce diagnoza uwagi słuchowej. Jej celem jest stworzenie indywidualnego programu terapii.
Opacowany przez dra Tomatisa Test Słuchowy jest przeprowadzany przy pomocy audiometru.
W przypadku młodszych dzieci, trudności w realizacji testu przez pacjenta diagnoza jest realizowana na podstawie wywiadu i obserwacji. -
Złożone filtry audio jako narzędzie terapeutyczne
Na program treningu składa się muzyka Mozarta i chorały gregorianskie, które są modulowane przez opracowane przez dra Tomatisa złożone algorytmy filtrowania w Uchu Elektronicznym.
Sposób filtrowania i inne parametry terapeutyczne są definiowane przez Konsultanta odrębnie dla każdej sesji treningowej.
Do budowania indywidualnego programu potrzebna jest wiedza i doświadczenie. Mogą je tworzyć wyłącznie uprawnieni i przeszkoleni w tym zakresie Konsultanci Metody Tomatisa. Te kluczowe kompetencje posiadam i rozwijam od 2010 roku.
Dysleksja
Dysleksja to różnorodne trudności, których skutkiem jest problem w rozwoju umiejętności czytania. Podłożem tych trudności jest niedoskonałe funkcjonowanie ucha. Żeby usłyszeć każdą głoskę z osobna i przekazać tę informację do mózgu ucho w ciągu ułamka ułamka sekundy, po usłyszeniu jednej głoski, musi być gotowe na przyjęcie następnej. I nie chodzi tu o dłuuuugo trwające samogłoski, lecz o bardzo krótkie spółgłoski.
Kłopot jest z nimi taki, że mogą występować w grupach. Łatwiej jest usłyszeć słowo „woda”, niż „drżenie” lub „Szczebrzeszyn”. Problem w przygotowaniu ucha do słuchania może być związany z określonymi częstotliwościami i grupami spółgłosek. Odzwierciedleniem tych trudności są wady wymowy – trudności w artykulacji głosek w wyrazach. Głos jest pod kontrolą słuchu. Jeżeli nie słyszę wyraźnie każdej głoski, tylko większe dźwiękowe „plamy”, jak mam mówić, czytać i pisać…
Aby odbierać głoski, ucho musi być zdolne do bardzo szybkiego przetwarzania informacji. Musi być zdrowe, co oznacza, że ucho środkowe po prostu powinno być suche (znajdź skutecznych lekarzy, którzy pomogą Twojemu dziecku z alergią lub skłonnością do katarów i stanów zapalnych). Mięśnie ucha środkowego, odpowiadające za przygotowanie ucha wewnętrznego i utrzymanie napięcia błony bębenkowej, powinny pracować sprawnie i w skoordynowany sposób we wszystkich częstotliwościach. Jeśli tak nie jest – terapia słuchowa stanowi metodę, która została opracowana właśnie w celu poprawy funkcjonowania uwagi słuchowej.
Uwaga słuchowa to
Uwaga słuchowa to:
- brak nadwrażliwości na dźwięki, jak również na bodźce dotykowe
- selektywność, umiejętność szybko następujących po sobie dźwięków mowy
- umiejętność koncentracji na wybranym źródle dźwięku, niezależnie od hałasów otoczenia
- umiejętność lokalizacji źródła dźwięku
- dobre funkcjonowanie zmysłu równowagi i koordynacja wzrokowo-ruchowa
Terapia w praktyce
Czas trwania terapii
Liczba cykli słuchania muzyki zależy od wielu czynników, z których najistotniejsze to rodzaj i nasilenie problemów. W przypadku przeciętnego nasilenia trudności (np. dysleksja) przeciętnie potrzebujemy około 3 sesji, aby osiągnąć znaczącą poprawę funkcjonowania. W sytuacji nasilenia problemów (spektrum autyzmu) wskazanych jest co najmniej 6 sesji rocznie. Terapia może trwać nawet do 3-4 lat.
Procedura treningu słuchowego:
- dzienna porcja muzyki to co najmniej godziny słuchania
- pierwszy cykl co najmniej 30 godzin w ciągu 15 dni
- przerwa po pierwszym cyklu – od 4 do 6 tygodni od zakończenia poprzedniego etapu
- drugi cykl to co najmniej 16 godzin muzyki
- kolejne 16-godzinne cykle mają miejsce co 6 do 8 tygodni
- Równolegle z terapią (również pomiędzy cyklami) bardzo wskazana jest aktywna praca z głosem, np.:
- głośne czytanie w domu (co najmniej 30 minut)
- śpiew
- terapia logopedyczna
- trening emisji głosu
Podczas słuchania muzyki należy wyeliminować czynności, angażujące czynność słuchania i mowę oraz mięśnie twarzy. Nie są wskazane:
- czytanie książek
- oglądanie telewizji, słuchanie radia
- prowadzenie rozmów
- gry angażujące myślenie słowne (np. srabble)
- jedzenie
- żucie gumy
Wskazane aktywności podczas treningu to:
- układanki
- puzzle
- rysowanie/malowanie
- gry angażujące wyobraźnię wzrokową (myślenie słowne w małym natężeniu)
- spacer w cichej okolicy
- drzemka, sen 🙂
Terapia słuchowa z punktu widzenia pacjenta polega na słuchaniu muzyki przez słuchawki. Jest to odpowiednio dobrana muzyka Mozarta oraz chorały gregoriańskie.
Program terapii składa się z odpowiednio dobranych pod kątem pacjenta fragmentów muzyki z indywidualnie dopasowanymi przez Konsultanta Tomatisa parametrami, dotyczącymi:
- tzw. 'bramkowania’ które powoduje ćwiczenie mięśni w uchu środkowym (efekt Tomatisa), przedsionka (zmysł równowagi) i struktur mózgu sterujących mechanizmami uwagi słuchowej
- przewodnictwa powietrznego i kostnego w odniesieniu do opisanych powyżej elementów
- lateralizacji – wzmacniania dominacji ucha prawego dla czynności powiązanych z mową
- filtrów dolno- i górnoprzepustowych
- aktywnej pracy z mikrofonem – ćwiczenia mowy przy użyciu ucha elektronicznego na kolejnych etapach treningu.
Program terapii powinien być zbudowany indywidualnie w oparciu o badanie uwagi słuchowej, które jest realizowane przy użyciu audiometru. Służy ono również do weryfikacji postępów treningu. Pierwsze zmiany w funkcjonowaniu są rejestrowane właśnie poprzez badanie, ponieważ zmiany rozwojowe są o wiele bardziej rozciągnięte w czasie.