Skip to main content

Tag: śpiewacy operowi

Jak to się zaczęło?

Alfred Tomatis swoje dzieciństwo spędził w operze. Jego ojciec był słynnym śpiewakiem operowym. Nie było więc nic w tym dziwnego, że po ukończeniu studiów medycznych zdecydował, żeby zostać otolaryngologiem. Śpiewacy w trakcie swojej kariery mają tak wiele problemów z głosem i słuchem, że ten wybór dla Tomatisa był zupełnie naturalny. Funkcjonowanie jako zwykły lekarz nie do końca satysfakcjonowało młodego lekarza. Miał pasję badacza i odkrywcy.
Tomatis na zlecenie francuskiego ministerstwa zdrowia zrealizował przekrojowe badania utraty słuchu w fabryce produkującej śmigłowce. To doświadczenie pomogło mu trochę inaczej

spojrzeć na swoich pacjentów. Bardzo duża część śpiewaków operowych w okolicy 50 roku życia traci głos. Staje się on bardziej płaski i słabszy. Dla wielu oznacza to koniec kariery. Przyczyny tego stanu rzeczy medycyna upatrywała wówczas w zmęczeniu i zwiotczenie strun głosowych. W celu ich wzmocnieniu namiętnie stosowano zasypki ze strychniny. Brzmi nieźle, prawda?
Inspiracją dla Tomatisa stały się wspomniane wyżej badania robotników z utratą słuchu z powodu pracy w głośnym środowisku. Gdy doktor porównał ich audiogramy z badaniami słuchu śpiewaków, Jego pacjentów, okazało się, że wyglądają bardzo podobnie…. czyli, przyczyną utraty głosu mogłaby być utrata słuchu, a nie problemy ze strunami głosowymi…. Z drugiej strony tej utracie słuchu nie towarzyszyły zmiany anatomiczne, czy morfologiczne ucha, więc Tomatis przyjął założenie, że te zmiany, mają charakter funkcjonalny i są związane z osłabieniem w funkcjonowaniu mięśni w uchu środkowym.
Pomyślał, że że, jeżeli ucho fizycznie nie jest uszkodzone, to przyczyn tego stanu rzeczy można upatrywać w tym, jak na głośne dźwięki, jakim jest potężny śpiew operowy, reagują te dwa mikromięśnie, które napinają kosteczki słuchowe i błonę bębenkową. Jeżeli te mięśnie tak się przepracowały, że przestają dobrze realizować swoją pracę, należałoby je byłoby je na powrót wyćwiczyć.
W tym celu Tomatis stworzył Ucho Elektroniczne, urządzenie do realizacji treningu słuchowego. Pierwszymi pacjentami, którzy skorzystali z terapii przy Jego pomocy byli śpiewacy operowi. W efekcie treningu słuchowego odzyskiwali oni piękną barwę głosu. Niektórzy, nawet bardzo znani śpiewacy, np. Pavarotti używali urządzenia Tomatisa. Po śmierci doktora programy terapeutyczne dla niego tworzyła jego uczennica, Valerie Gas.

Efekt Tomatisa

Efekt Tomatisa

Dr Tomatis w latach 40-tych ubiegłego wieku podjął pracę w przedsiębiorstwie lotniczym. Zajmował się tam, m.in. badaniami nad utratą słuchu robotników. Prowadził również swoją praktykę, gdzie zajmował się śpiewakami operowymi.

Ich przypadłością była utrata brzmienia i siły głosu po wielu latach pracy na scenie. W owym czasie lekarze byli przekonani, że wynika to z „przepracowania” strun głosowych i ich zwiotczenia. Stosowano różne, bardzo doraźne i magiczne środki, które miały poprawić ich napięcie… Wśród nich królowały zasypki ze …strychniny. Cóż, ogromne poświęcenie, żeby tylko móc nadal uprawiać swój zawód.

Dr Tomatis posiadający doświadczenie w badaniach słuchu robotników zaczął badać również śpiewaków operowych i stwierdził, że ich kształcony wiele lat słuch funkcjonuje na podobnym poziomie, jak słuch robotników w fabryce. Był uszkodzony.
Zaczął zastanawiać się nad mechanizmem utraty oraz przywrócenia słuchu śpiewakom.
Sformułował wówczas zasadę, którą formułował w skrócie: „Śpiewamy za pomocą uszu”, którą później zdefiniował w sposób bardziej naukowy.

I prawo Tomatisa („Efekt Tomatisa”)

„Głos zawiera tyko te częstotliwości harmoniczne, które jesteśmy w stanie usłyszeć – głos jest pod kontrolą słuchu”.

Zjawisko to, odkryte przez Tomatisa już na początku lat 50-tych zostało potwierdzone przez badania psychofizjologa, Raula Hussona. Polegały one na badaniu częstotliwości głosu osób, które mówiły do mikrofonu i słyszały swoje głosy przefiltrowane tak, że nie słyszały wszystkich częstotliwości. Wyniki badań przedstawił francuskiej Akademii Nauk w marcu 1957 i nazwał tę regułę „Efektem Tomatisa”.

II Prawo Tomatisa

„Jeśli uszkodzony słuch ma możliwość usłyszeć utracone częstotliwości są one natychmiast i nieświadomie przywracane w emisji głosu.”

To prawo zostało przedstawione również przez Hussona w czerwcu 1957 roku na podstawie badania głosu osób przed i po wykorzystaniu Elektronicznego Ucha, które praktycznie wykorzystuje „efekt Tomatisa”.

III Prawo Tomatisa

Stymulacja słuchowa prowadzona przez dłuższy czas powoduje trwałą poprawę zdolności słuchania i, w konsekwencji polepszenie jakości własnego głosu.

W 1958 r. Alfred Tomatis zaprezentował pierwsze Ucho Elektroniczne podczas Wystawy Światowej w Brukseli. Otrzymał wtedy za ten wynalazek złoty medal w dziedzinie badań naukowych.

Z powrotem

Historia Metody

Historia Metody Tomatisa

  • 1945-1959. Sformułowanie praw dotyczących relacji pomiędzy słuchem i głosem (tzw. praw Tomatisa). Stworzenie urządzenie do terapii słuchowej, Elektronicznego Ucha. Skuteczne zastosowanie metody w stosunku do śpiewaków operowych
  • 1959. Wykład Profesora w Paryskiej Akademii Nauk, gdzie ogłosił swoją koncepcję (tzw. Prawa Tomatisa), Metodę i efekty prowadzonej przez siebie terapii
  • 1960-1975. Wprowadzanie odkryć w życie. Rozwój zastosowania terapii słuchowej
  • 1975 – 1995. Stworzenie systemu profesjonalnych szkoleń dla Konsultantów Metody Tomatisa. Rozwój sieci centrów i terapeutów Tomatisa
  • 1995. Wycofanie się Alfreda Tomatisa z czynnej pracy zawodowej
  • 2000. Stworzenie Tomatis Development (TDSA). Utworzenie centrów szkoleniowych w rożnych krajach
  • 2001. Śmierć Alfreda Tomatisa. Utworzenie Międzynarodowego Stowarzyszenia Konsultantów Tomatisa – IARCTC

Z powrotem

Życie profesora Tomatisa

Alfred A. Tomatis, Tomatis

Życie Profesora Tomatisa

Dr. Alfred Tomatis ur. 1 stycznia 1920 w Nicei, zm. 25 grudnia 2001 r. w Carcassonne. Był znanym otolarynologiem, naukowcem i wynalazcą. Ukończył Paryską Szkołę Medycyny. Jego alternatywna teoria słyszenia jest znana jako Metoda Tomatisa.

Alfred Tomatis był synem wielkiego w owym czasie śpiewaka opery paryskiej – Umberto Tomatisa. Wkrótce po rozpoczęciu praktyki lekarskiej jego ojciec i jego koledzy, śpiewacy operowi zaczęli zwracać się do niego ze swoimi problemami z głosem. Tomatis szybko swierdził, że tradycyjne zabiegi medyczne, stosowane na śpiewakach operowych są nieskuteczne (np. leczenie zasypkami ze strychniny), a także, że istnieje bardzo niewiele badań nad głosem.

Na początku swojej kariery, na zlecenie francuskiego ministerstwa pracy prowadził badania nad utratą słuchu pracowników fabryk. Miał więc możliwość porównania ubytków słuchu robotników i śpiewaków operowych. Problemy ze słuchem robotników i śpiewaków operowych były podobne! Sformułował teorię, że podstawą wielu problemów z głosem są problemy ze słuchem. Odkryte przez niego prawo, że „głos nie wyprodukuje tych częstotliwości, których nie odbiera ucho”, jest znakiem rozpoznawczym jego metody.

Głos śpiewaka operowego może jego samego doprowadzić do zaburzenia funkcjonowania, nawet uszkodzenia własnych mięśni ucha środkowego, co w konsekwencji prowadzi do ubytku słuchu. Wiadomo, że do uszkodzenia słuchu może dojść już przy natężeniu dźwięku na poziomie 80 lub 90 decybeli. Śpiewacy operowi potrafią śpiewać z natężeniem aż do 150 decybeli. Stąd prosta droga do tego, że śpiewacy po wielu latach pracy na scenie nie mogą wytwarzać dźwięków w rejestrach, których sami nie słyszą.

Dr Tomatis zbudował specjalne urządzenie, ucho elektroniczne, którego celem była mikrogimnastyka mięśni ucha środkowego w celu poprawy ich funkcjonowania. Zbudowany przez niego program polegający na słuchaniu muzyki Mozarta i chorałów gregoriańskich, przefiltrowanych przez ucho elektroniczne prowadził do poprawy funkcjonowania funkcji słyszenia śpiewaków operowych i, w konsekwencji – do przywrócenia bogatego w barwy głosu. Wielu słynnych śpiewaków operowych stało się pacjentami dra Tomatisa. Dr Tomatis rozpoczął terapię innych problemów, takich jak dysleksja, ADHD, depresja, czy autyzm. Znalazł dowody, że wielu tego rodzaju trudnościom towarzyszą problemy z uwagą słuchową. Istnieje wiele doniesień o pozytywnych efektach reedukacji dzieci i dorosłych z tymi problemami poprzez metodę Tomatisa. Niektóre z nich są omówione na niniejszej stronie w zakładce Skuteczność.

Niewątpliwie Alfred Tomatis dał światu olbrzymią eksperymentalną wiedzę i odkrył na nowo ucho jako narząd, którego funkcjonowanie ma wpływ na wiele różnych funkcji psychicznych (poznawczych i emocjonalnych). Różni naukowcy i praktycy zostali zainspirowani tą ideą do powstania innych metod treningu słuchowego, np. IT (dr Berard, współpracownik Tomatisa), terapia Samonas, Integrated Listening System, czy Listening Program (Advaced Brain Technology), które wykorzystują niektóre elementu treningu Tomatisa. Z drugiej strony – jedynie Metoda Tomatisa stanowi kompleksowe podejście diagnostyczne i reedukacyjne. Programy treningowe są opracowywane indywidualnie na podstawie wywiadu i badania uwagi słuchowej przy pomocy audiometru (zestaw testów opracowanych przez dra Tomatisa). Badanie uwagi słuchowej jest ważnym elementem diagnostycznym, ponieważ na tej podstawie Konsultant metody wnioskuje również o rodzaju problemów pacjenta, poziomie funkcjonowania poznawczego i emocjonalnego. Badanie służy również do monitorowania przebiegu terapii, ponieważ zmiany na poziomie fizjologicznym poprzedzają zmiany w funkcjonowaniu. Dzięki metodzie, stworzonej przez dra Alfreda Tomatisa możemy pomagać dzisiaj większej liczbie dzieci i dorosłych, niż kiedykolwiek wcześniej, włączając w to bardzo poważne spektrum problemów i wyzwań rozwojowych. 

Z powrotem

Historia Metody Tomatisa

  • 1945-1960. Sformułowanie praw dotyczących relacji pomiędzy słuchem i głosem (tzw. praw Tomatisa). Stworzenie urządzenie do terapii słuchowej, Elektronicznego Ucha. Skuteczne zastosowanie metody w stosunku do śpiewaków operowych
  • 1960-1975. Wprowadzanie odkryć w życie. Rozwój zastosowania terapii słuchowej
  • 1975 – 1995. Stworzenie systemu profesjonalnych szkoleń dla Konsultantów Metody Tomatisa. Rozwój sieci centrów i terapeutów Tomatisa
  • 1995. Wycofanie się Alfreda Tomatisa z czynnej pracy zawodowej
  • 2000. Stworzenie Tomatis Development (TDSA). Utworzenie centrów szkoleniowych w rożnych krajach
  • 2001. Śmierć Alfreda Tomatisa. Utworzenie Międzynarodowego Stowarzyszenia Konsultantów Tomatisa – IARCTC

Bio Tomatisa w skrócie

  • A. A. Tomatis żył w latach 1920 – 2001
  • Francuski otolaryngolog i foniatra
  • Twórca Audio-Psycho-Fonologii
  • Syn sławnego śpiewaka operowego Humberta Tomatisa
  • Lekarz wielu słynnych śpiewaków operowych
  • Profesor, wykładowca w Szkole Antropologii oraz w Szkole Psychologii w Paryżu
  • Autor 14 książek i mnóstwa artykułów dotyczących audio-psycho-fonologii
Tomatis
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.