Skip to main content

Tag: rozumienie mowy.

Selektywność

Selektywność to zdolność do odbierania pojedynczych i szybko następujących po sobie dźwięków (sekwencyjne przetwarzanie dźwięków). Ma ona krytyczne znaczenie dla rozróżniania dźwięków mowy, a więc dla analizy i syntezy słuchowej.

Jeżeli usłyszysz osoby mówiące w obcym języku, bardzo odległym fonetycznie od języka polskiego, najczęściej nie jesteś w stanie rozróżnić pojedynczych głosek i słów. Jest on zupełnie niezrozumiały (np. japoński, fiński etc.). Nie słyszysz wyrazów, a jedynie „plamy dźwiękowe”. Nasza zdolność do selektywności, tzn, szybkiego rozróżniania/analizy dźwięków) pracuje najlepiej dla tych zakresów częstotliwości, które są charakterystyczne dla języka ojczystego. Oczywiście, nie znając nawet włoskiego jesteśmy w stanie od razu usłyszeć i powtórzyć słowa a nawet zdania wypowiadane w tym języku, gdyż jest on dla nas bardzo bliski, jeśli chodzi o zakres częstotliwości.

Gdy dziecko ma trudności w tym zakresie, nie usłyszy pojedynczych głosek, lecz „plamy dźwiękowe”, „zbitki” dwóch, trzech głosek jako jeden dźwięk. W trakcie rozwoju kompensuje ten problem dzięki temu, że poznaje litery, zaprząga do pracy wyobraźnię i pamięć. Ćwiczy swój umysł po to, żeby pokonać ograniczenia uwagi słuchowej. Ćwiczenie jest dobre, ale dysleksja nigdy nie zostanie pokonana, a sukcesy w nauce i rozwoju zostają okupione nadludzkim wysiłkiem. Zresztą nie wszystkim dzieciom wystarcza woli walki, ambicji i intelektu, jak również wsparcia i pracy rodziców.
Skutkuje to problemami w słyszeniu i rozumieniu innych osób, opóźnionym rozwojem mowy, trudnościami w czytaniu, pisaniu, rozumieniem tekstu, rozumieniem zadań. Dziecko zamiast skupić się na treści i poszukiwaniu sensu skupia się na tym, żeby po prostu zrozumieć słowa.

Automatycznie pojawia się całe spektrum zaburzeń związanych z dysleksją, jak również trudności w przyswojeniu języka obcego.

Trening Tomatisa poprzez nagłe, losowe zmiany słyszanego zakresu częstotliwości ćwiczy selektywność i trenuje dwa ważne mięśnie w uchu środkowym oraz mózg, który nimi steruje w realizacji zmian, które dostosowują mechanizmy uwagi słuchowej do szybkich zmian natężenia i wysokości dźwięków. 

 

Lateralizacja słuchu

Człowiek nie jest zbudowany symetrycznie. Różne funkcje są podzielone pomiędzy prawą i lewą stronę ciała. Dla większości ludzi dominującą w wykonywaniu czynności jest oczywiście prawa ręka. Z dominacją strony ciała mamy również do czynienia w przypadku nóg, oczu i oczywiście uszu. 

Jedno z podstawowych założeń Profesora Tomatisa mówi, że uchem dominującym dla sekwencyjnego przetwarzania dźwięków, w tym mowy, powinno być ucho prawe (niezależnie od tego, czy dominującą ręką jest ręka prawa, czy lewa, ponieważ w większości przypadków ośrodki mowy znajdują się w lewej półkuli mózgu. Drogi nerwowe w większości są skrzyżowane, więc do tej półkuli docierają głównie informacje z przeciwległej, a więc prawej strony ciała.

Koncepcja Tomatisa, wyjaśniająca fakt ulokowania się ośrodków mowy w lewej półkuli jest nadzwyczaj prosta; para nerwów, która unerwia krtań nie jest symetryczna – nerw z prawej strony jest krótszy i impulsy nerwowe z mózgu do krtani biegną szybciej z lewej półkuli… Jest to idea profesora Tomatisa. Jeżeli mamy do czynienia z dominacją ucha lewego lub dominacją nieustaloną – zbyt wiele obszarów mózgu jest zaangażowanych w analizę i syntezę słuchową. Impulsy nerwowe, zamiast biec najkrótszą drogą do ośrodków mowy, które znajdują się w lewej półkuli, muszą zaangażować po drodze wiele obszarów mózgu, które powinny realizować inne czynności. W konsekwencji oznacza to, że dla wielu innych funkcji poznawczych (np. rozumienie treści wypowiedzi, zapamiętywanie i in.) zakres uwagi siłą rzeczy musi być bardziej ograniczony. 

Uwaga jest zbyt zaabsorbowana na świadomym poziomie w rozumienie i produkcję wypowiedzi, aby zająć się innymi zadaniami. Wiadomo prawie powszechnie, że zakres pamięci świeżej wynosi 7 +/- 2 elementy. Zaburzenia dominacji ucha (tzn. lateralizacji), wg profesora Tomatisa prowadzą do trudności w koncentracji uwagi i zapamiętywaniu. Osłabiają proces uczenia się. 

Sam, w bardzo prosty sposób możesz sprawdzić, które Twoje ucho jest dominujące dla mowy. Wystarczy zwrócić uwagę, przy którym uchu trzymasz telefon podczas rozmowy… Jeśli do prawego – jest to w porządku. Jeśli do lewego – wyobraź sobie, że twoje przetwarzanie słuchowe nie przebiega najprostszą drogą. Informacja wędruje najpierw do prawej półkuli, a dopiero później, przez spoidło wielkie do ośrodka mowy w płacie skroniowym lewej półkuli. A to wszystko kosztuje: czas, energię i obciąża pamięć. 

Poprzez terapię Tomatisa stopniowo przywracamy naturalną dominację prawego ucha dla mowy i dzięki temu poprawiamy funkcjonowanie uwagi i kontrolę nad własnym głosem.

Tomatis
Przegląd prywatności

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.