Tag: przetwarzanie słuchowe
Energia dźwięku, słuch i depresja
Doktor Tomatis w tworzeniu interwencji terapeutycznych opierał się na podejściu systemowym. Jeżeli mamy do czynienia z systemem, to zmiana jednego z jego elementów prowadzi do zmiany funkcjonowania całego systemu, zarówno gdy myślimy o procesie chorobowym, jak również o procesach zdrowienia. Poprawa funkcjonowania w jednym obszarze wpływa pozytywnie na pozostałe.
W ramach swojej praktyki klinicznej i naukowej Tomatis odkrył związek depresji z przetwarzaniem słuchowym. Uwaga, nie chodzi tutaj o związek przyczynowo-skutkowy, lecz jedynie korelację. Nie można powiedzieć, że przyczyną depresji jest jakiś problem w przetwarzaniu słuchowym. Zebrane przez doktora Tomatisa dane wskazuję na określony, skorelowany z depresją profil odbioru i przetwarzania dźwięków i, potwierdzony praktyką pozytywny wpływ treningu Tomatisa na osoby z depresją. Poniżej opisuję historię odkrycia tego związku.
W latach 60-ych ub. wieku dr Tomatis został on poproszony o interwencję w klasztorze w Solesmes we Francji. Duża grupa zakonników borykała się wtedy z wszechogarniającą ich depresją. Doktor dość szybko stwierdził, że mnisi utracili bardzo poważne źródło doładowania energetycznego mózgu, jakim był śpiew gregoriański. Zaprzestali tej praktyki po Soborze Watykańskim II, który zwolnił zakony z obowiązku codziennego śpiewu.
Gdy popadli w depresję, okazało się, że również ich słuch zareagował na ich stan przygnębienia, co znalazło swój wyraz w osłabieniu zdolności do odbioru wysokich częstotliwości, których główną funkcją jest doładowanie energetyczne mózgu. Tomatis przeprowadził trening słuchowy i zalecił powrót do śpiewu. Stan mnichów po kilku miesiącach uległ poprawie.
Z tej historii korzystają wszyscy pacjenci Tomatisa, ponieważ chorały gregoriańskie właśnie z tego klasztoru stały się, obok muzyki Mozarta, materiałem dźwiękowym stosowanym w treningu słuchowym.
Obserwacje, doświadczenia i interwencje terapeutyczne podejmowane wobec osób z depresją doprowadziły Tomatisa do odkrycia znaczenia zdolności wysokich częstotliwości w doładowaniu energetycznym mózgu i związku tej zdolności z depresją. Osobom depresyjnym towarzyszy ograniczona zdolność do ich odbioru. Stąd bezpośrednie wskazanie i sens realizacji treningu słuchowego w przypadku depresji.
Na koniec ważna uwaga! Osoby, które korzystają z innych form interwencji terapeutycznych, psychoterapii, pomocy psychiatry i leków farmakologicznych mogą oczywiście korzystać z terapii Tomatisa. Powinny również kontynuować rozpoczętą terapię. Depresja ma wymiar psychologiczny, łączy się z przykrymi doświadczeniami, ukształtowaną negatywna samoocena i po prostu należy je przepracować poprzez psychoterapię. Leki wspomagają niedomogi biologiczne w utrzymaniu prawidłowego profilu neurotransmiterów wspierających dobry stan pacjenta i nie należy przerywać ich stosowania.
Terapia Tomatisa wspiera procesy terapeutyczne i poprawia poziom energetycznego funkcjonowania mózgu i w ten sposób poprawia poziom jego funkcjonowania.
Dzieci z trudnościami
-
Dysleksja
Dysleksja charakteryzuje się problemami w obszarze mowy przy normalnym poziomie rozwoju inteligencji.
Trudności mogą obejmować:- wymawianiu słów,
- czytanie,
- pisanie,
- rozumieniu wypowiedzi i czytanego tekstu.
Może dotyczyć języka pisanego (dysortografia), jak również umiejętności matematycznych (dyskalkulia).
Dziecko z tymi „dys-” musi kompensować swoje braki poprzez świadomy wysiłek, skoncetrowany na rozumieniu i budowaniu wypowiedzi słownych. Prowadzi do zwiększonego większej męczliwości, trudności w koncetracji uwagi, osłabia zapamiętywanie i zdolność uczenia się.
Jeżeli dziecko/dorosły z problemamy dyslektycznymi miało opóźniony rozwój mowy, przechodziło często infekcje ucha, ma/miało problemy z artykulacją głosek, wskazuje to na zaburzenia przetwarzania słuchowego jako podłoże trudności a terapię słuchową jako jedyną metodę, która jest w stanie poprawić funkcje poznawcze odpowiedzialne za przetwarzania słuchowego. -
Zespół Aspergera
Jest to zaburzenie, które obejmuje trudności w funkcjonowaniu społecznym, tendencją do stereotypowego, sztywnego repertuaru zachowań.
. Od autyzmu różni się ono brakiem opóźnienia rozwoju
mowy i funkcji poznawczych.
Z tych powodów jest określany jako wysokofunkcjonalny autyzm.
Często towarzyszą mu zachowania wskazujące na nadwrażliwość na dźwięki, dotyk, pewne smaki lub zapachy.
Nadwrażliwość jest związana z przetwarzaniem słuchowym i można ją zmniejszyć poprzez trening Tomatisa, wzmacniając osłabioną funkcję ochrony przed głośnymi i intensywnymi bodźcami dźwiękowymi.
Ta zmiana prowadzi poprawy napięcia mięśniowego, równowangi i zwiększenia poczucia bezpieczeństwa dziecka (tzw. „ugruntowania”) i większej otwartości na świat zewnętrzny. -
Autyzm
Autyzm dziecięcy to całościowe zaburzenie rozwoju. Cechuje się charakterystycznym sposobem wadliwego funkcjonowania w trzech obszarach:- interakcji społecznych,
- komunikacji
- zachowania, które są sztywne, estereotypowe i powtarzające się.
Nieprawidłowśoci w rozwoju pojawiają się przed ukończeniem trzeciego roku życia. Często poziom komunikacji z otoczeniem i rozwoju mowy jest bardzo ograniczony. Osoby z autzymem cehuje nadwrażliwość nie tylko słuchowa, ale na wszelkie bodźce – płynące z zewnątrz, jak również z własnego ciała. Jest ona podłożem gwałtownych nieprzyjemnych uczuć i reakcji.
Trening Tomatisa jest stosowany u dzieci z autyzmem właśnie po to, aby zmniejszyć poziom nadwrażliwości na bodźce. -
AD(H)D
Zaburzenia uwagi mogą być połączone z nadaktywnością dziecka. Na pierwszy rzut oka trudno jest połączyć je z trudnościami w przetwarzaniu słuchowym. Wiemy jednak, że często są one związane z nadwrażliwością dziecka na niskie częstotliwości. Metoda Tomatisa pozwala na ocenę, na ile trudnościom związanym z uwagą, czy nadruchliwością towarzyszy właśnie ten problem z przetwarzaniem dźwięków.
Zaburzenie, które sprzyja deficytom uwagi to zbyt duża wrażliwość na dźwięki niskich częstotliwości w tzw. obszarze ciała (do 1000 Hz.).
Diagnoza uwagi słuchowej pomaga rozstrzygnąć, czy, w przypadku konkretnego dziecka jego trudności są związane z uwagą słuchową, ponieważ może być również tak, że trudności dziecka są lepiej skorelowane z falami mózgowymi i wówczas lepiej jest skorzystać z EEG lub HEG biofeedbacku (wujek Google na pewno wskaże Państwu odpowiednie miejsce w Państwa okolicy).
Prowadzi do:- trudności w utrzymaniu uwagi i nadaktywności,
- tendencji do poznawania świata głównie poprzez zmysły, a nie słowa, pojęcia, intepretowanie, klasyfikację.
Terapia Tomatisa:
- Prowadzi również do wyciszenia i lepszej koncentracji uwagi na nauczanych w szkole treściach.
- pomaga przenieść poziom wrażliwości i zakres świadomej uwagi do obszaru mowy (1000-30000 Hz), charakterystycznego dla komunikacji słownej i logiki.
Etapy terapii Tomatisa
Terapia w domu
Czas trwania terapii
Liczba etapów słuchania muzyki zależy od wielu czynników, z których najistotniejsze to rodzaj i nasilenie problemów, jak również wiek. W przypadku przeciętnego nasilenia trudności, po to, żeby osiągnąć znaczące efekty, mogą wystarczyć dwa, albo trzy etapy treningu, aby osiągnąć znaczącą poprawę funkcjonowania. W sytuacji nasilonych problemów
(np. spektrum autyzmu) wskazanych jest co najmniej 6 sesji rocznie, a sama terapia może trwać nawet do 3-4 lat.
Procedura treningu słuchowego
Dzienna porcja treningu to co najmniej dwie godziny słuchania muzyki (Mozart i chorały gregoriańskie).
- Diagnoza uwagi słuchowej. Podczas diagnozy weryfikujemy, na ile problemy pacjenta są związane z probelmami z przetwarzaniem słuchowym. Staramy się zrozumieć ich złożoność na podstawie możliwych do zastosowania metod diagnostycznych. Diagnoza służy również śledzeniu postępów między treningami. Na jej podstawie tworzymy indywidualny program terapii.
- Pierwszy etap to 15 dni treningu. Przerwa po nim – od 4 do 6 tygodni.
- Drugi i kolejne etapy to 8 dni treningu. Mają one miejsce co dwa do trzech miesięcy.
W przypadku problemów zwiazanych z mową stopniowo do słuchania muzyki dołączamy aktywną pracę z mikrofonem. W zależności od celu terapii może to być:
- głośne czytanie w domu (co najmniej 30 minut)
- ćwiczenia logopedyczne
- śpiew
- gra na instrumencie
- ćwiczenia emisji głosu
Warunki słuchania
Wskazane podczas treningu:
- układanki
- puzzle
- rysowanie/malowanie
- gry angażujące wyobraźnię wzrokową (myślenie słowne w małym natężeniu)
- spacer w cichej okolicy
- drzemka, sen 🙂
Podczas słuchania muzyki należy wyeliminować czynności, angażujące czynność słuchania i mowę oraz mięśnie twarzy. Nie są wskazane:
- czytanie książek
- oglądanie telewizji, słuchanie radia
- prowadzenie rozmów
- gry angażujące myślenie słowne (np. srabble)
- jedzenie
- żucie gumy
Terapia słuchowa z punktu widzenia pacjenta polega jedynie na słuchaniu muzyki przez słuchawki. Nie jest ona mocno angażująca, oprócz półgodzinnych sesji aktywnej pracy z mikrofonem, które mogą być wprowadzane na późniejszych etapach.
Należy jedynie zadbać oto, aby w trakcie słuchania zajmować się czymś interesującym, aby po prostu się nie nudzić.
Program terapii składa się z odpowiednio dobranych pod kątem pacjenta fragmentów muzyki z indywidualnie dopasowanymi przez Konsultanta Tomatisa parametrami, dotyczącymi:
- tzw. 'bramkowania’ które powoduje ćwiczenie mięśni w uchu środkowym (efekt Tomatisa), przedsionka (zmysł równowagi) i struktur mózgu sterujących mechanizmami uwagi słuchowej
- przewodnictwa powietrznego i kostnego w odniesieniu do opisanych powyżej elementów
- lateralizacji – wzmacniania dominacji ucha prawego dla czynności powiązanych z mową
- filtrów dolno- i górnoprzepustowych
- aktywnej pracy z mikrofonem – ćwiczenia mowy przy użyciu ucha elektronicznego na kolejnych etapach treningu.
Program terapii powinien być zbudowany indywidualnie w oparciu o badanie uwagi słuchowej, które jest realizowane przy użyciu audiometru. Służy ono również do weryfikacji postępów treningu. Pierwsze zmiany w funkcjonowaniu są rejestrowane właśnie poprzez badanie, ponieważ zmiany rozwojowe są o wiele bardziej rozciągnięte w czasie.
Spektrum autyzmu
Spektrum autyzmu
Jak wszystkim rodzicom najlepiej wiadomo, autyzm oraz wysokofunkcjonalny autyzm, potocznie zwany spektrum Aspergera są to bardzo poważne i złożone zaburzenia.
Nie znamy ich przyczyny. Podejrzewamy różne… Niezależnie od przyczyn mamy dziecko, któremu bardzo chcemy pomóc.
Może nie mówić, często nie rozumie kontekstu społecznego. Może myśleć logicznie, posługiwać się zdaniami, ale niekoniecznie będzie brało pod uwagę kto kim jest, co wypada, co nie wypada zrobić i powiedzieć, może nie wiedzieć, jak radzić sobie z codziennymi czynnościami i wymagać opieki. Może być genialne w jakiejś wybranej dziedzinie, mieć niesamowitą pasję i talent, ale w obszarze codziennego funkcjonowania może być samotnikiem, zamkniętym w swoim świecie. Jest jakby schowane gdzieś bardzo wewnątrz siebie.
W trakcie różnych terapii i treningów próbujemy te dzieci otworzyć, skierować ich uwagę na zewnątrz, wyciszyć, sprawić, żeby spokojniej reagowały na różne trudne jedynie dla nich sytuacje.
Na pewno ich mózgi inaczej przetwarzają bodźce z otoczenia, inaczej formułują myśli, inaczej reagują na różne sytuacje.
Terapia Tomatisa nie rości sobie praw do stwierdzenia, że leczy autyzm. Metoda Tomatisa wspomaga dzieci z tym problemem w bardzo specyficzny sposób. Autyzmowi bardzo często towarzyszy nadwrażliwość na dźwięki i trening Tomatisa zaadresowany do dzieci z autyzmem przede wszystkim pomaga go zmniejszyć. Należy również pamiętać, że nadwrażliwości na dźwięki towarzyszy również często nadwrażliwość na dotyk (są takie ubrania, których nie założę, pokarmy, których nie dotknę, czy nie wezmę do ust z powodu ich faktury) i oczywiście nadwrażliwość emocjonalna. Reakcją obronną staje się wycofanie z kontaktów albo/i gwałtowne nieprzewidziane reakcje, jeżeli bodźców jest za dużo. Proszę pomyśleć, o ile lepiej mogłoby ono funkcjonować, gdyby zmniejszyć/zlikwidować ten problem.
Jak nadwrażliwość objawia się na poziomie ucha? Przed zbyt głośnymi dźwiękami chroni nas odruch strzemiączkowy. Główną rolę, aczkolwiek na poziomie szczegółowym nie jedyną bierze w nim udział mięsień strzemiączkowy, który kurcząc się robi to i to…. (nie chcę was zanudzać szczegółami anatomicznymi, chętni mogą mnie dopytać…), powoduje, że wtedy, gdy dźwięki stają się głośniejsze, już w uchu następuje ich wyciszenie. Tak to powinno być normalnie. I u dzieci z autyzmem (nie tylko zresztą u nich) ten odruch jest osłabiony. Pracując metodą Tomatisa w tym obszarze chcemy wyćwiczyć głównie ten mięsień i jego zasadniczy odruch i dzięki temu skierować uwagę dziecka w większym stopniu na zewnątrz, zwiększyć jego poczucie bezpieczeństwa, gdy słucha innych, przebywa w grupie, znajduje się w nowych sytuacjach. Celem metody Tomatisa jest tutaj to, aby dziecko było spokojniejsze, nie zatykało uszu, gdy jest trochę głośniej, potrafiło wysłuchać kogoś mimo tego, że mówi jeszcze kilka osób.
Osobną kwestią jest oczywiście diagnoza. Najlepiej, jeżeli dziecko jest w tak dobrym kontakcie, że możemy zrealizować badanie uwagi słuchowej. Jeżeli nie, weryfikuję hipotezę o nadwrażliwości na podstawie wywiadu. Zapewniam, że jeśli nie znajdę żadnych symptomów nadwrażliwości, nie decyduję się na trening Tomatisa.
Pamiętajmy, że ta metoda nie zastępuje żadnych innych metod i zaleceń stosowanych w kompleksowej terapii autyzmu i nie chcę się licytować, czy Tomatis jest lepszy niż… . W zależności od potrzeb, dostępności powinny być stosowane takie podejścia, które pomagają dziecku w rozwoju.
Trudności w uczeniu się
Zaburzenia przetwarzania informacji słuchowych stanowią przyczynę wielu problemów dotyczących uczenia się i zachowania. Stymulacja słuchowa Tomatisa, uważa się, że stymuluje mielinizację dróg słuchowych i dlatego poprawia szybkość przetwarzania sygnałów dźwiękowych (Saccharin 2009). Żeby sprawdzić tę teorię, Ross-Swain (The Swain Center, Santa Rosa, California) porównała wyniki testów przed i po terapii 41 losowo wybranych klientów, którzy mieli problemy przetwarzania słuchowego (Ross-Swain, 2007)
Osoby badane (18 dziewcząt i 23 chłopców) w wieku od 4.3 do 19,8 lat (średnia wieku – 12.1). Wszystkie osoby przeszły przez trening Tomatisa, trwający w sumie 90 godzin i w tym czasie nie były poddawane żadnej innej terapii.
Efekt terapii był mierzony za pomocą testów:
TAPS (Test of Auditory Perceptual Skills)
TCC (Token Test for Children)
Badanie końcowe było wykonywane 8 do 12 tygodni po zakończeniu terapii.
TAPS mierzy różnorodne czynności audytywne:
Różnicowanie słuchowe – proces rozróżniania pomiędzy dźwiękami o różnych częstotliwościach, czasie trwania lub intensywności (natężeniu). Problem z różnicowaniem słuchowym powoduje problemy z czytaniem, mówieniem i pisaniem
Pamięć słuchowa odnosi się do zdolności do przypominania sobie sygnału akustycznego. Problem z tą zdolnością wpływa na zdolność zapamiętywania
Przetwarzanie słuchowe (określane także jako spójność słuchowa) jest zdolnością do interpretowania, organizowania i syntezy informacji słuchowej na wyższym poziomie funkcjonowania. Te umiejętności są konieczne do rozumienia słuchowego, myślenia przyczynowego i rozwiązywania problemów.
Interpretacja i rozumienie poleceń jest umiejętnością, która zależy od umiejętności słuchowych w/w
Wyniki TAPS są przedstawione w tabeli. Wyniki pomiędzy 37% i 68% przedstawiają przeciętny poziom wykonania.
Podtesty testu TAPS
Wynik przed terapią
Wynik po zakończeniu terapii 8,4 58,3
Dyskryminacja słuchowa</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>14,2</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>68,1</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Pamięć słuchowa, szereg liczb</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>9,7</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>46,0</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Pamięć słuchowa, szereg liczb wspak</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>19,1</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>37,4</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Pamięć słuchowa, słowa</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>12,2</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>48,5</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Pamięć słuchowa, zdania</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>16,4</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>53,4</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Przetwarzanie słuchowe</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>23,2</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>56,6</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Rozumienie instrukcji</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>31,3</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>66,5</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p>Token test, który mierzy zdolność dziecka do wykonywania wypowiedzianych poleceń, pokazuje znaczący wzrost w obydwu: Wiek i Poziom skalach. Wynik punktowy Wieku wzrósł z 486 do 500 i Poziom z 486 do 499. To pokazuj, że Tomatis pomaga dzieciom lepiej rozumieć, pamiętać i wykonywać polecenia.</p>
<p><strong>Trudności (umiejętności) w uczeniu się i problemy z zachowaniem</strong></p>
<p>W tym obszarze przeprowadzono 10 badań. Wszystkie z wyjątkiem jednego ukazuja pozytywne efekty metody Tomatisa.</p>
<p>Dane, które są istotne statystycznie na poziomie istotności 95% i więcej zostały oznaczone literką „s”.</p>
<p>Rourke i in. (University of Windsor, Ontario, Canada) badał 25 uczniów z trudnościami w uczeniu się w wieku od 9 do 14 lat, obserwując ich w okresie 1 roku (Rourke, 1982). 16 z nich przeszło program Tomatisa, a 9 stanowiło grupę kontrolną. Osoby badane nie zostały przypisane o grup w sposób losowy, ale w obydwu grupach był zrównoważony, podobny poziom IQ.</p>
<p>Większość dzieci stanowili uczniowie szkół dla dzieci z trudnościami w uczeniu się lub otrzymywały dodatkową, specjalną edukację lub nauczanie indywidualne (lub tuto ring). Badanie nie informuje jak długo trwał program Tomatisa i jak był stosowany.</p>
<p>Zastosowano baterię testów. Niektóre były stosowane co 3 m-ce, inne zostały użyte na początku badania i po roku trwania obserwacji.</p>
<p>Na testy składały się:</p>
<ul>
<li>Test inteligencji Wechslera</li>
<li>Inwentarz osobowości dla Dzieci (PIC, Wirt, 1977), który bada opinie rodziców o zachowaniu dziecka i relacje w rodzinie</li>
<li>Szeroki Test Osiągnięć (WRAT, Jastak i Jastak, 1965), </li>
<li>Test Płynności wypowiedzi (Strong, niedatowany)</li>
<li>Test czytania (Gates i McCillop, 1962)</li>
<li>Grooved Pegboard Test (GPT, Klove, 1963, mierzący szybkość i dokładność koordynacji wzrokowo-ruchowej) </li>
</ul>
<table border=”1″ cellspacing=”0″ cellpadding=”0″>
<tbody>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Tomatis</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Grupa kontrolna</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>N</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>16</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>9</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>WISC, wynik ogólny</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>+5</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>0,s</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>WISC, skala słowna</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>+2</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>-2</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>WISC, skala pozasłowna</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>+8</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>+2,s</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>PIC, Skala przystosowania</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>-16</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>-2,s</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>WRAT, Czytania, Wynik standaryzowany</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>+6</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>+2,s</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>WRAT, Arytmetyka, Wynik stand.</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>+2</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>-3</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Płynność wypowiedzi</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>+27</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>+11</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Test czytania</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>+35</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>+21</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>GPT, Wynik dominacji ręki</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>-18</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>-7,s</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p>Tabela 2 podsumowuje kluczowe wyniki, wszystkie spośród których uległy poprawie po interwencji metodą Tomatisa (ujemne zmiany w testach PIC i GPT wskazują poprawę)</p>
<p>Wilson i inni (North Shore University Hospital, Cornell University, N.Y.) badal 26 dzieci z zaburzeniami mowy w wieku przedszkolnym przez okres 9 m-cy (Wilson, 1982). 18 otrzymało terapię Tomatisa i specjalny program terapeutyczny, opracowany przez Wilsona, a 8 tylko program Wilsona. Wcześniejsze badanie pokazało, że program Wilsona jest skuteczny w pomocy dzieciom z zaburzeniami mowy. Raport z badania nie mówi nic o czasie trwania terapii Tomatisa.</p>
<p> </p>
<p>Bateria testów:</p>
<ul>
<li>WIG, test, w którym rodzice i nauczyciele oceniali dzieci w kategoriach szerokiego spektrum wyraźnych, obserwowalnych parametrów zachowania. Ten test został specjalnie stworzony na użytek niniejszego badania. Dodatkowo zawierał on niestandardowy test mierzący słuchowe „zamknięcie” i dźwiękowe naśladownictwo.</li>
</ul>
<p>Tabela podsumowuje wyniki. Ukazują one, że dzieci z grupy eksperymentalnej znacząco przewyższyły w wykonaniu te z grupy kontrolnej, również znacząco lub directionally, w znaczeniu komunikacji, audi tory closure i naśladownictwa dźwiękowego.</p>
<table border=”1″ cellspacing=”0″ cellpadding=”0″>
<tbody>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Wynik przed terapią</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Wynik po zakończeniu terapii</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>N</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>18</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>8</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>WIG Ocena komunikacji</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Ocena rodziców</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>22</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>12</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Ocena nauczycieli</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>34</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>27</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Sfera Językowa</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Naśladownictwo językowe</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>86</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>-9, s</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Auditory closure???</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>38</p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>3</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p>Bazując na obserwacjach rodziców i nauczycieli, dzieci w obydwu grupach znacząco rozwinęły swoje umiejętności komunikacyjne. Różnica pomiędzy grupą Tomatisa i grupą kontrolną osiągnęła istotność statystyczną. Szczegółowa analiza wykazała, że dzieci leczone przy użyciu Metody Toma tisa demonstrowały znacząco lepszą poprawę w wyrażaniu myśli (opinii) i uczuć.</p>
<p>Mould (Brickwall House, East Sussex, England) przeprowadziła dwa badania, obydwa dotyczące dyslektycznych chłopców (Mould, 1985). Przeciętnie, ich „wiek czytania” wynosił od 4 do 5 lat mniej w porównaniu z wiekiem kalendarzowym. Umiejętność pisania była nawet bardziej cofnięta. Chłopcy chodzili do szkoły. Okres badania trwał 2 lata.</p>
<p>Pierwsze badanie rozpoczęło się w 1982. Uczestniczyło w nim 23 chłopców w wieku 10-15 lat. 12 z nich było wyciąganych z klasy w celu przeprowadzenia 100 godzin terapii Tomatisa w ciągu 6 m-cy. Grupa kontrolna, 11 chłopców nie otrzymywała w tym czasie żadnej terapii.</p>
<p>Wszystki dzieci były badane co 6 m-cy przeokres 2 lat.</p>
<p>Pierwsze badanie miało miejsce w 1982 roku. Brało w nim udział 23 chłopców, w wieku od 10 do 15 lat. 12 spośród nich otrzymało 100 godzin terapii Tomatisa w ciągu 6 m-cy. Grupa kontrolna, składająca się z 11 uczniów nie otrzymała w tym czasie żadnej terapii. Drugie badanie rozpoczęlo się w 1983 roku. Brało w nim udział 24 chłopców. Połowa z nich odbyła 100godzinną terapię Tomatisa. Jak poprzednio – grupa kontrolna nie korzystała z żadnej formy terapii.</p>
<p>Wszyscy uczniowie byli badani co 6 m-cy w ciągu 2 lat. Jakkolwiek, dla niektórych spośród zastosowanych testów odnajdujemy informację, że niektóre dane po 24 m-cach nie zostały zraportowane, dlatego zostały zastąpione przez miary po 18 m-cach. 24 miesięczne dane zostały prawdopodobnie włączone do raportu końcowego (Gilmor & Mould, 1994).</p>
<p>Bateria testów obejmowała:</p>
<ol>
<li>The Neale Reading Test, który mierzy szybkość czytania, dokładność i zrozumienie</li>
<li>The Wide Range Achievement Test (WRAT), test osiągnięć szkolnych</li>
<li>The British Picture Vocabulary Scale (BPVS), Brytyjski Obrazkowy Test Słownika</li>
<li>The Fliuency Test, test płynności językowej</li>
<li>The Myklebust Rating Scale, który mierzy ogólne trudności w uczeniu się.</li>
</ol>
<p>Tabela przedstawia % poprawy różnych obszarów umiejętności na zakończenie okresu obserwacji. Wyniki pokazują, że uczniowie, którzy otrzymali terapię Tomatisa poprawili swoje wyniki znacząco bardziej, niż grupa kontrolna. Znaczące różnice zostały odnotowane w kategoriach mierzących umiejętność czytania i mówienia.</p>
<table border=”1″ cellspacing=”0″ cellpadding=”0″>
<tbody>
<tr>
<td rowspan=”2″ width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td colspan=”2″ width=”147″ valign=”top”>
<p>1982</p>
</td>
<td colspan=”2″ width=”169″ valign=”top”>
<p>1983</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>Tomatis</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>Grupa kontrolna</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>Tomatis</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>Grupa kontrolna</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>N</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>12</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>11</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>12</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>12</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Neale – dokładność czytania</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>27</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>NA</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>21</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>11</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Neale – rozumienie</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>NA</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>NA</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>19</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>7</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>WRAT – umiejętność czytania</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>60</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>16</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>43</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>22</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>WRAT – wymowa</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>53</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>18,s</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>53</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>23</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Bierna znajomość słownika (BPVS)</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>NA</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>NA</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>19</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>4 s</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Płynność słowna</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>NA</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>NA</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>52</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>39</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>sPupil Rating Scale</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>23</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>0 s</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>NA</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>NA</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td colspan=”5″ width=”469″ valign=”top”>
<p>Badania Brickwall, % zmiany</p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p> </p>
<p>Istotne do odnotowania jest, że dane pokazują, iż poprawa była kontynuowana nawet po 6 miesiącach od zakończenia interwencji Tomatisa. Kontynuacja zmian zapoczątkowanych terapią Tomatisa jest zwana również „rozszerzonym efektem Tomatisa”.</p>
<p>Przykład budowania efektu Tomatisa jest przedstawiony na wykresie:</p>
<p> </p>
<p>Kershner i in. (University of Toronto, Canada) śledzili rozwój 32 dzieci z trudnościami w uczeniu się (Kershner 1986/1). Na początku były one w wieku od 8 do 14 lat. Uczęszczały one do prywatnej szkoły, opiekującej się dziećmi z trudnościami w nauce. Przeciętna klasa liczyła 8 dzieci. Podejście szkoły bazowało na koncepcji Ortona-Gillinghama. Połowa spośród dzieci otrzymała terapię Tomatisa, pozostali, placebo; gdzie użyto urządzenie, które miało audio-wokalny feedback przez które przekazywano nieprzefiltrowaną muzykę przez standardowe słuchawki.</p>
<p>Grupa Tomatisa otrzymywała 6 godzin treningu tygodniowo. Każde dziecko odbyło 100 godzin terapii Tomatisa.</p>
<p>Grupa kontrolna brała udział w słuchaniu trwającym 40 minut dziennie. Ostatnia grupa, 10 uczniów nie otrzymała w tym czasie żadnej specjalnej interwencji..</p>
<p>Uczniowie byli badani przed eksperymentem i po roku. Rozwój 26 spośród 32 był kontynuowany jeszcze przez rok (Kershner, 1986/2).</p>
<p>Testy obejmowały:</p>
<ul>
<li>Wide Range Achievement Test (WRAT, Jastak & Jastak, 1978)</li>
<li>Test of Written Language (TOWL, Hamil & Larsen, 1983), test pisania</li>
<li>Test of Verbal Fluency, test płynności słownej (Reitan, 1983)</li>
</ul>
<p>Badania Kershnera są znane jako takie, które pokazują brak efektywności terapii, podczas gdy nie osiągnęły one statystycznej istotności, natomiast zmiany są dość wyraźne, jak widac to w tabeli.</p>
<table border=”1″ cellspacing=”0″ cellpadding=”0″>
<tbody>
<tr>
<td rowspan=”2″ width=”154″ valign=”top”>
<p> </p>
</td>
<td colspan=”2″ width=”147″ valign=”top”>
<p>Rok 1</p>
</td>
<td colspan=”2″ width=”169″ valign=”top”>
<p>Rok 2</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>Tomatis</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>Grupa kontrolna</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>Tomatis</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>Grupa kontrolna</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>N</p>
</td>
<td colspan=”2″ width=”147″ valign=”top”>
<p>16</p>
</td>
<td colspan=”2″ width=”169″ valign=”top”>
<p>13</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>WRAT – umiejętność czytania</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>8</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>4</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>2</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>-1</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>WRAT – wymowa</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>3</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>1</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>6</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>0</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>WRAT – arytmetyka</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>8</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>3</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>7</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>8</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>TOWL</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>5</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>1</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>17</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>8</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td width=”154″ valign=”top”>
<p>Płynność słowna</p>
</td>
<td width=”62″ valign=”top”>
<p>NA</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>NA</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>23</p>
</td>
<td width=”85″ valign=”top”>
<p>13</p>
</td>
</tr>
<tr>
<td colspan=”5″ width=”469″ valign=”top”>
<p>Badania Kershnera, % zmiany wyników standaryzowanych</p>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p> </p>
<p>Gilmore (The Listening Centre, Toronto, Canada) badał rozwój 57 dzieci z trudnościami w uczeniu się, którzy byli leczeni w jego klinice (Gilmor, 1982)</p>
Wyniki terapii:
